Σπίλοι

Πότε πρέπει να αφαιρείται ένας σπίλος;
Ένας σπίλος πρέπει να αφαιρείται όταν: 

  • είναι κλινικά ύποπτος,
  • παρουσιάζει κνησμό, αιμορραγία, όπως και όταν βρίσκεται σε σημείο που ερεθίζεται μηχανικά με τριβή,
  • η παρουσία του δημιουργεί αρκετό άγχος στην/στον ενδιαφερόμενη/ο.  

  • Ορισμός Σπίλων 

    Οι σπίλοι (ελιές) διακρίνονται στους συγγενείς σπίλους (εμφανίζονται κατά την γέννηση ή τους πρώτους μήνες ζωής) και στους επίκτητους (εμφανίζονται καθ’ όλη της διάρκεια της ζωής).

    Πρόκειται για επίπεδα ή επηρμένα ογκίδια καφέ ή κυανού χρώματος. Παρατηρείται μεγάλη αύξηση του αριθμού τους κατά την διάρκεια της εφηβείας (λόγω ορμονικών αλλαγών). Κατά την εφηβεία, οι σπίλοι σκουραίνουν και μεγαλώνουν σε μέγεθος. Αλλαγές είναι δυνατόν να συμβούν μετά από χρόνια, όπως και κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.

    Θέλει προσοχή, γιατί όλες οι μεταβολές δεν είναι πάντα αθώες. 

Πότε χαρακτηρίζεται ύποπτος ένας σπίλος και τι θα πρέπει να μας ανησυχήσει;
Ένας σπίλος χαρακτηρίζεται ύποπτος (ύποπτος για ανάπτυξη μελανώματος) όταν παρουσιάζει αλλαγή σε ένα από τα πέντε παρακάτω σημεία: 

Σημεία ΑBCDE (κανόνας) 

A= ασυμμετρία σπίλου – αλλαγή ως προς τον ένα άξονά του 

B= ανώμαλα, ασαφή όρια 

C=αλλαγή χρώματος, ποικιλία χρωμάτων 

D=διάμετρος >6 χιλ 

E=εξέλιξη

Παράγοντες ρίσκου – αυξημένου κινδύνου για ανάπτυξη μελανώματος
Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που ευνοούν περισσότερο την ανάπτυξη του μελανώματος. 

Αυτοί οι παράγοντες είναι: 

  • ανοιχτός φωτότυπος επιδερμίδας (τύπου 1 ή τύπου 2),
  • αριθμός των σπίλων (όσοι έχουν μεγάλο αριθμό σπίλων έχουν περισσότερες πιθανότητες για εξαλλαγή),
  • τα ηλιακά εγκαύματα, κυρίως κατά την διάρκεια της παιδικής ή εφηβικής ηλικίας,
  • το σύνδρομο δυσπλαστικών σπίλων (άτυποι σπίλοι με ακανόνιστα όρια),
  • μεγάλος συγγενής σπίλος (που υπάρχει κατά την γέννηση).  

Ποια είναι η καλύτερη περίοδος για να αφαιρεθεί ένας σπίλος;
Όποτε κρίνεται απαραίτητο πρέπει να αφαιρείται ο σπίλος. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες συστήνεται η εφαρμογή αντηλιακής προστασίας της ουλής. 

Διαδικασία αφαίρεσης Σπίλου – Ελιάς
Η διαδικασία είναι πολύ απλή. Η αφαίρεση γίνεται με τοπική αναισθησία, και ο σπίλος αποστέλλεται για ιστοπαθολογική εξέταση (βιοψία). 

Ο σπίλος πρέπει να αφαιρείται ολόκληρος μαζί με υγιή δέρμα γύρω από αυτόν, και να αποστέλλεται για ιστολογική εξέταση όσο αθώος και εάν φαίνεται. Απαγορεύεται η χρήση λέιζερ για την αφαίρεσή του.

Αποθεραπεία – Χρόνος Ανάρρωσης μετά την αφαίρεση Σπίλου
Δεν υπάρχει αποχή από τις ενασχολήσεις. Η/Ο ενδιαφερόμενη/ος δεν χρειάζεται να πάρει καμία προφύλαξη. Επιστρέφει στο ιατρείο για αφαίρεση ραμμάτων και παραλαβή της ιστολογικής απάντησης.   

Επιπλέον Πληροφορίες – Συχνές Ερωτήσεις για τους σπίλους  

Τι είναι το σύνδρομο δυσπλαστικών σπίλων

Το σύνδρομο δυσπλαστικών σπίλων χαρακτηρίζεται από την παρουσία 2 ή περισσοτέρων άτυπων σπίλων στο σώμα. 

Οι άτυποι σπίλοι έχουν τα εξής χαρακτηριστικά:

  • είναι μεγαλύτερου μεγέθους απ’ ότι οι κοινοί σπίλοι,
  • είναι ποικιλόχρωμοι,
  • έχουν ακανόνιστα όρια και σκιά γύρω τους.

Εμφανίζονται κατά την παιδική ηλικία, και τα χαρακτηριστικά τους αλλάζουν κατά την εφηβεία. Οι δυσπλαστικοί σπίλοι έχουν περισσότερες πιθανότητες ανάπτυξης μελανώματος κατά 6%, ενώ εάν συνυπάρχει οικογενειακό ιστορικό οι πιθανότητες αυξάνονται στο 15 %. Όταν παρουσιάζεται το σύνδρομο των δυσπλαστικών σπίλων, επιβάλλεται η αυτοεξέταση των σπίλων με την βοήθεια ενός καθρέπτη κάθε μήνα, αλλά και η εξέτασή τους κάθε χρόνο από τον πλαστικό χειρουργό ή δερματολόγο. Επίσης συστήνεται μεγάλη προστασία από τον ήλιο. Εκτός από τον κοινό σπίλο, τον συγγενή και τον δυσπλαστικό, υπάρχουν άλλου είδους σπίλοι;

Αναφέρουμε τους:

  • Κυανός σπίλος.Πρόκειται για βαθύ μπλε σπίλο με σαφή όρια που είναι μοναδικός και εμφανίζεται κατά την παιδική ηλικία, με μεγαλύτερη συχνότητα στα άκρα και στην ράχη των χεριών. Δεν παρουσιάζει πιθανότητα εξαλλαγής σε μελάνωμα.
  • Ο σπίλος του Spitz.Παρουσιάζεται στο πρόσωπο των μικρών παιδιών σαν ένα ογκίδιο κοκκινωπού ή ροζ χρώματος.

  

Συμπέρασμα

Οι σπίλοι πρέπει να εξετάζονται από πλαστικό χειρουργό ή δερματολόγο μία φορά τον χρόνο, διότι η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστικής σημασίας. Σημαντική επίσης είναι η προστασία από τις ακτίνες UVA και UVB του ήλιου. Τα ηλιακά εγκαύματα, κυρίως κατά την παιδική ηλικία, ευθύνονται για την ανάπτυξη του μελανώματος. Η μεγάλη έκθεση στο ήλιο κατά την διάρκεια της ζωής ευθύνεται για τους υπόλοιπους καρκίνους του δέρματος. 

Όταν ένας σπίλος φανεί ύποπτος, θα πρέπει άμεσα να απευθυνθούμε σε Πλαστικό Χειρουργό. Η αφαίρεση σπίλου είναι πολύ απλή και συχνή μικροεπέμβαση στην Πλαστική Χειρουργική.

Όγκοι Δέρματος

Οι σμηγματογόνες κύστειςΠροέρχονται από φλεγμονή των σμηγματογόνων αδένων του δέρματος. Ο πόρος των αδένων βουλώνει και δεν παροχετεύει το σμήγμα. Παρουσιάζονται σε λιπαρό δέρμα και πολύ συχνά στο τριχωτό της κεφαλής. Όταν δημιουργηθεί η κύστη, θα πρέπει να αφαιρεθεί ολόκληρη και όχι να παροχετευτεί. Εάν δεν αφαιρεθεί, θα συνεχίσει να φλεγμαίνει, ιδιαίτερα σε περιόδους άγχους (με συμπτώματα διαπύησης, ερυθρότητας και πόνου).

Θεραπεία: χειρουργική αφαίρεση της κύστης μαζί με το περίβλημά της για να μην ξαναδημιουργηθεί.

Με τον όρο όγκος δέρματος ονομάζουμε κάθε ογκίδιο που προέρχεται από την επιδερμίδα, τα εξαρτήματα της επιδερμίδας, (τρίχες, σμηγματογόνους αδένες), το χόριο και το υποδόριο.

Τους όγκους του δέρματος τους διακρίνουμε στους: 

  • Καλοήθεις, με πιο συνηθισμένους το λίπωμα και την σμηγματογόνο κύστη και τους
  • Κακοήθεις, με πιο συνηθισμένους το μελάνωμα, το βασικοκυτταρικό και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. 

Τα λιπώματα 
Προέρχονται από τον λιπώδη ιστό του υποδόριου. Είναι άγνωστης αιτιολογίας που όμως δεν προκαλούν ενοχλήσεις, ούτε φλεγμαίνουν. Αφαιρούνται για αισθητικούς λόγους ή για ιατρικούς όταν είναι αρκετά μεγάλα και πιέζουν τους παρακείμενους ιστούς. Όταν το μέγεθός τους αυξάνει γρήγορα, θα πρέπει να γίνει έλεγχος για τον αποκλεισμό του λιποσαρκώματος, σπανίου κακοήθους όγκου. 

Θεραπεία: χειρουργική αφαίρεση του όγκου (+ βιοψία).

Το Βασικοκυτταρικό Καρκίνωμα του δέρματος (BCC, Basal Cell Carcinoma)
Είναι ο πιο συχνός, αλλά με πολύ καλή πρόγνωση καρκίνος του δέρματος. Στην Αυστραλία (ανοιχτόχρωμοι, με πολύ ηλιοφάνεια), το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού (90%) αναπτύσσει βασικοκυτταρικό καρκίνο. Σχετίζεται άμεσα με τις βλαβερές συνέπειες του ήλιου, και αναπτύσσεται στις περιοχές του σώματος που βλέπει ο ήλιος. Έχει πολύ βραδεία ανάπτυξη, και εκδηλώνεται σαν πλάκα ή ογκίδιο που συχνά αιμορραγεί, ενώ δημιουργείται πληγή που δεν κλείνει. Δεν δίνει ποτέ μεταστάσεις. 

Θεραπεία: χειρουργική αφαίρεση της βλάβης μαζί με 5 χιλιοστά υγιούς δέρματος γύρω από αυτήν (+Βιοψία).

Το Ακανθοκυτταρικό Καρκίνωμα του δέρματος (SCC, Squamous Cell Carcinoma)
Είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος του δέρματος μετά το βασικοκυτταρικό. Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα παρουσιάζεται σε δέρμα που έχει υποστεί αλλοιώσεις. Οι αλλοιώσεις (έλκη, εγκαύματα) μπορεί να οφείλονται: 

  • στις βλαβερές συνέπειες του ήλιου,
  • σε συνεχή τραυματισμό,
  • σε σημεία συνεχούς πίεσης (όπως τα βαριά γυαλιά που πολλές φορές πιέζουν και τραυματίζουν την μύτη). 

Επίσης, υπάρχει συσχετισμός με το τσιγάρο (το SCC είναι συχνό στον βλεννογόνο των χειλιών του στόματος) και με τον ιό του ανθρωπίνου HPV. 

Θεραπεία: χειρουργική αφαίρεση του καρκινώματος (+βιοψία) μαζί με υγιές δέρμα τουλάχιστον 5 χιλιοστά γύρω από τη βλάβη. Το ακανθοκυτταρικό είναι πιο επιθετικός καρκίνος από το βασικοκυτταρικό. Δίνει μεταστάσεις, και η εξαίρεσή του πρέπει να είναι έγκαιρη όταν διαγνωστεί.

Για το μελάνωμα γίνεται λόγος στο κεφάλαιο των σπίλων.

Διόρθωση Ουλών

Ποιες ουλές διορθώνουμε;

Διορθώνουμε την: 

  • ατροφική ουλή (ουλή με εντύπωμα λόγω έλλειψης κολλαγόνου και ελαστίνης),
  • υπερτροφική ουλή (ουλή επηρμένη λόγω υπερβολικής ανάπτυξης κολλαγόνου, παραμένοντας στα όρια της τομής),
  • χηλοειδές (ουλή πολύ επηρμένη που εκτείνεται πέραν των ορίων της τομής από υπερβολική ανάπτυξη κολλαγόνου).

Διόρθωση ουλών

Μια ουλή έχει επουλωθεί καλά όταν έχει φυσιολογικό πλάτος, χρώμα και βάθος. Μια ουλή δεν είναι δυνατόν να εξαφανιστεί, μπορεί όμως να αντικατασταθεί από μία καλύτερης ποιότητας ουλή. Ο πλαστικός χειρουργός επεμβαίνει χειρουργικά (αποκατάσταση ουλής, scar revision) όταν η ουλή έχει ωριμάσει. Δηλαδή να έχει παρέλθει ένας χρόνος από την δημιουργία της. Αυτό συμβαίνει, γιατί η ουλή μέχρι να ωριμάσει έχει μια δυναμική να μεταβάλλεται.

Πως μπορούμε να διορθώσουμε μια ουλή;

Μια ουλή διορθώνεται ως προς: 

  • το χρώμα (διόρθωση του σκούρου ή κόκκινου χρώματος),
  • το βάθος (διόρθωση της ατροφίας ή της υπερτροφίας της ουλής),
  • το πλάτος,
  • την κατεύθυνση.

Θεραπεία ουλών: 

Πολλές είναι οι δυνατότητες του πλαστικού χειρουργού για να διορθώσει μια ουλή. 

Διακρίνουμε τη συντηρητική αντιμετώπιση και τη χειρουργική. 

Στη συντηρητική αντιμετώπιση, έχουμε στη διάθεσή μας την πίεση με φύλλα σιλικόνης, τις ενέσεις με στεροειδή, τις ενέσεις με υαλουρονικό οξύ, τα λέιζερ νεότερης τεχνολογίας τύπου erbium fractionnal.

Η χειρουργική θεραπεία συνίσταται στην αφαίρεση της ουλής, δημιουργώντας μια καινούργια ουλή με καλύτερες συνθήκες επούλωσης.

 

Σπίλος & Μελάνωμα

Το μελάνωμα είναι ο σοβαρότερος και πιο επιθετικός καρκίνος του δέρματος.

Αποτελεί το 1-3% του συνόλου των καρκίνων στον δυτικό πληθυσμό , τον έκτο  κατά σειρά συχνότητας καρκίνο στους άνδρες και τον έβδομο κατά σειρά συχνότητας καρκίνο στις γυναίκες .

Μπορεί να αναπτυχθεί σε υγιές δέρμα de novo ή σε  προϋπάρχοντα σπίλο.

Η ανάπτυξη του  μελανώματος  προλαμβάνεται  με την αυτοεξέταση των σπίλων ανά τακτά χρονικά διαστήματα, την ηλιοπροστασία και την εξέταση του δέρματος από ειδικό ιατρό.

Σημεία εμφάνισης είναι οποιοδήποτε σημείο εκτίθεται στον ήλιο όπως κορμός, πρόσωπο, άνω και κάτω άκρα, όπως επίσης  τα πέλματα ή οι παλάμες.

Αντίθετα, σημεία που κρύβονται από το μαγιό πολύ σπάνια εμφανίζουν μελάνωμα.

 

Η πιθανότητα εμφάνισης μελανώματος  εξαρτάται από παράγοντες όπως η αλόγιστη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία , τα ηλιακά εγκαύματα κυρίως κατά την παιδική ηλικία , ο  φωτότυπος (τύπος δέρματος , χρώμα μαλλιών και ματιών ) αλλά και η  κληρονομικότητα (Σύνδρομο Δυσπλαστικών Σπίλων).

Η γρήγορη εξέλιξη  ενός σπίλου αλλά και οι ύποπτες μεταβολές των χαρακτηριστικών του είναι δύο σημεία που χρήζουν περαιτέρω εκτίμηση από ειδικό ιατρό. 

Πότε χαρακτηρίζεται ύποπτος ένας σπίλος και τι θα πρέπει να μας ανησυχήσει;
Ένας σπίλος χαρακτηρίζεται ύποπτος (ύποπτος για ανάπτυξη μελανώματος) όταν παρουσιάζει αλλαγή σε ένα από τα πέντε παρακάτω σημεία: 

Σημεία ΑBCDE (κανόνας) 

A= ασυμμετρία σπίλου – αλλαγή ως προς τον ένα άξονά του 

B= ανώμαλα, ασαφή όρια 

C=αλλαγή χρώματος, ποικιλία χρωμάτων 

D=διάμετρος >6 χιλ 

E=εξέλιξη

  

Πότε και πως πρέπει να αφαιρείται ένας ύποπτος σπίλος;

Ένας σπίλος αφαιρείται όταν εξελίσσεται γρήγορα και οι μεταβολές του χαρακτηρίζονται ύποπτες.Η αφαίρεση του σπίλου απαγορεύεται να γίνει με λέιζερ ή κρυοπηξία . Ο σπίλος αφαιρείται μόνο χειρουργικά και η βλάβη εξετάζεται ιστολογικά (βιοψία).

Άτομα με πολλούς σπίλους (ή με Σύνδρομο Δυσπλαστικών Σπίλων) και συχνά ηλιακά εγκαύματα έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μελάνωμα. Τα εγκαύματα κατά την παιδική ηλικία ενοχοποιούνται ιδιαίτερα καθώς ο οργανισμός δείχνει να ¨θυμάται΄ και να εκδικείται με τη σειρά του μετά από χρόνια.

Το Σύνδρομο Δυσπλαστικών Σπίλων χαρακτηρίζεται από την παρουσία 2 ή περισσότερων δυσπλαστικών σπίλων. Δυσπλαστικός χαρακτηρίζεται ο σπίλος που εμφανίζεται ασύμμετρος με ποικίλο χρώμα και ακανόνιστα όρια. Η εξέλιξή του είναι βραδεία σε διάστημα ετών. Άτομα με ΣΔΣ θεωρούνται αυξημένου ρίσκου για ανάπτυξη μελανώματος και θα πρέπει να εξετάζονται από ειδικό ιατρό πιο συχνά από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Επίσης μεγάλης σημασίας έχει  η αυτοεξέταση ανά μήνα για την έγκαιρη διάγνωση   και την πρόληψη.

Στα πρώιμα στάδια του μελανώματος η νόσος είναι ιάσιμη. Διαβάστε περισσότερα για τους σπίλους.